Novi Sad, 28. januar 2017 - Poslednji podaci Republičkog zavoda za statistiku o spoljnotrgovinskoj razmeni Republike Srbije za prvih 11 meseci 2016. godine još su jedan od mnogobrojnih primera centralizacije u našoj državi. Najveće učešće u izvozu ima AP Vojvodina 31,8%, potom slede Šumadija i zapadna Srbija sa 26,6%, region Beograda sa 25,5%, te južna i istočna Srbija sa 15,9%. Vojvođanski izvoz je čak za 25% viši od učešća pokrajine u ukupnom stanovništvu Srbije.

Svi ostali regioni su ispod ili na samom proseku. Kada se posmatra regionalni raspored uvoza, upečetljiva je prednost Beograda. Region Beograda učestvuje u ukupnom uvozu Republike Srbije sa čak 45,8%, ili čak 90% više od učešća glavnog grada u stanovništvu Srbije.

Vojvodina uvozi znatno manje nego što izvozi, tačnije 26%. Tokovima novca u Republici Srbiji se lako utvrđuje trag. Vode ka Beogradu!

Liga socijaldemokrata Vojvodine o ovome dugo govori. A priča o tome nije separatizam, nego želja da se sa praksom jačanja jednog centra i slabljenja svih ostalih krajeva zemlje prestane.

Nešto što se uočava na prvi pogled je problem zamagljivanja realnog ekonomskog stanja u pokrajini jer ne postoje potrebni zvanični podaci koje je ranije obrađivala i publikovala pokrajinska institucija za obradu statističkih podataka. Sadašnji Republički zavod za statistiku Republike Srbije ne prikazuje u dovoljnoj meri statističke podatke kao i kretanje trendova. Pogotovo je to uočljivo kada uporedimo „region Beograd“ i „region Vojvodina“ u zvaničnim publikacijama ove institucije. 

AP Vojvodina je tokom osamdesetih godina dvadesetog veka prednjačila kao region i ozbiljno je konkurisala privredama Slovenije i Hrvatske koje su tada bile ekonomski najrazvijeniji deo bivše države. Danas imamo slučaj da je region AP Vojvodine, po zvaničnim statističkim podacima Republičkog zavoda za statistiku Republike Srbije, u primetnom ekonomskom zaostajanju za regionom Beograda. Ova činjenica je najilustrativnija u zvaničnim pokazateljima kretanja bruto društvenog proizvoda (BDP) po regionima u Srbiji u 2015.godini. Prema ovoj publikaciji Zavoda za statistiku, BDP Beogradskog regiona iznosi 1,59 milijardi dinara dok je isti BDP za region AP Vojvodine u iznosu 1,06 milijardi dinara. To znači da cela AP Vojvodina na godišnjem nivou proizvede 66 % novostvorene vrednosti (BDP)  u odnosu na novostvorenu vrednost grada Beograda.

Još jedan ilustrativan primer, kada je BDP u pitanju, jeste taj da bruto društveni proizvod za region Beograda beleži trend rasta kada pogledamo 2014. i 2015. godinu (2014. iznosi 1,51 milijardi dinara, dok je u 2015. godini 1,59 milijardi), dok BDP za region AP Vojvodine iz godine u godinu beleži primetan trend pada. Tako u 2014. godini imamo, prema zvaničnim podacima, ukupan BDP od 1,07 milijardi dinara dok je isti parametar u 2015. godini 1,06 milijardi.

Podatak koji bi trebalo da bude zvono za uzbunu, kao i da bude razlog za promenu ekonomske politike koja guši sve regione osim Beograda, je taj da je BDP Vojvođanskog regiona u 2015. godini po glavi stanovnika za 1,6 % manji od proseka u Republici Srbiji, dok je BDP po glavi stanovnika regiona Beograd za 66,2 % veći od istog republičkog proseka. Region Južne i Istočne Srbije je u toj istoj godini po glavi stanovnika za 34,4 % manji od republičkog proseka, dok je region Šumadije i Zapadne Srbije manji od republičkog proseka za 27,9 %.

Nastavi li se ova politika, Beograd će postati jedina naseljena oblast Srbije, a Vojvodina, Šumadija, Niš ili Timočka krajina samo ispražnjeni krajevi.

Generalni sekretar

Lige socijaldemokrata Vojvodine

Bojan Kostreš