NOVI SAD, 22. jul - LSV najoštrije osuđuje poništavanje presude nadbiskupu Alojziju Stepincu kao još jedan opasan revizionistički potez koji ne doprinosi kulturi suživota i politici pomirenja u regionu. Skandalozno je i čisto političko obrazloženje zagrebačkog Županijskog suda o tome da je reč o “ispunjavanju volje kardinala Stepinca”. Sud koji sebe naziva u obrazloženju slobodnim, čini se da je jedino bio slobodan od utvrđenih istoriografskih znanja o prošlosti i elementarne etike.

 

 

Nadbiskup Stepinac je, izvan svake razumne sumnje, vrlo aktivno kolaborirao sa zločinačkim režimom ustaške NDH i prema zakonima tadašnje Jugoslavije i Hrvatske zbog toga je bio osuđen. Nove činjenice koje bi opovrgle utvrđene činjenice nisu se pojavile, pa se zbog toga odluka o njegovoj sudskoj rehabilitaciji može oceniti samo kao politički revizionizam, motivisan ideološkim nacionalističkim motivima.

Postjugoslovenska društva zasnovana na etnocentrizmu i nacionalističkoj ideologiji odavno su se odrekla vlastite antifašističke prošlosti. Nacionalizmi svih naroda u Jugoslaviji završili su Drugi svetski rat u kolaboraciji, boreći se aktivno protiv antifašističkog partizanskog pokreta. Zbog toga se njihovi ideološki naslednici trude da ih oslobode te istorijske stigme i odgovornosti. Srbija je na sličan način rehabilitovala pripadnike i komandante brojnih kvislinških i kolaborantskih formacija, uključujući i Dražu Mihailovića, dok je postupak rehabilitacije Milana Nedića u toku. Vladika blizak fašističkom “Zboru” Dimitrija Ljotića, Nikolaj Velimirović, već je od strane SPC proglašen za sveca. Sličnim putem kao većinska, krenule su i ostale nacionalne zajednice u Srbiji – pre svih mađarska i bošnjačka, rehabilitacijama “svojih” kvislinga iz Drugog svetskog rata.

LSV smatra da se protiv rehabilitacija fašizma i obeskrivljavanja zločinaca iz Drugog svetskog rata može boriti samo sa jasnih antifašističkih pozicija i poštujući naučno verifikovane istorijske činjenice. Takođe, moralno pravo za osudu rehabilitacija u susednim zemljama može se steći samo istovetnim tretiranjem “svojih” i “tuđih” kolaboranata sa fašizmom. Svaka saradnja sa fašizmom je bila zločin, a prošlost koja se ne savlada najčešće se vraća u još težem obliku. Naš region bi ovu lekciju mogao da nauči na teži način.

Dr Milivoj Bešlin

član Političkog saveta

Lige socijaldemokrata Vojvodine