Novi Sad, 12. septembar 2019 - U Srbiji je u punom zamahu izgradnja gasovoda koji treba da bude ogranak gasovoda Turski tok. On bi od Rusije, preko Crnog mora, Turske i Bugarske snabdevao našu zemlju, a potom i Mađarsku i Austriju prirodnim gasom. U tu svrhu je počela izgradnja gasovoda dužine oko 400 km od Bugarske granice pa do Gospođinaca.

S obzirom na činjenicu da Bugarska, a ni Mađarska, u ovom momentu, još nisu dobile saglasnost od EU za izgradnju gasovoda, a moraju poštovati propise saveza u kome se nalaze, potpuno je nejasno da li će uopšte deo gasovoda Turski tok kroz Bugarsku biti izgrađen.

Liga socijaldemokrata Vojvodine upozorava da je vreme da ministar energetike Aleksandar Antić obavesti javnost o tome šta se tačno radi, kako se radi i pod kojim uslovima.

Pored Antića i ostali odgovorni izbegavaju da odgovore kakve garancije Srbija ima da će Bugarska pristupiti izgradnji ovog gasovoda. Kakva je svrha izgrađenog gasovoda ukoliko Bugarska odustane od izgradnje, što ne bi bilo prvi put, setimo se Južnog toka? Još jedno važno pitanje je i da li postoje garancije da će Mađarska izgraditi gasovod za priključenje na Turski tok na granici sa Srbijom.

Ukoliko susedi Srbije više nisu čvrsto privrženi ideji spajanja na Turski tok, otvara se i pitanje svrhe finansiranja gradnje gasovoda kroz Srbiju dugog 403 kilometra.

U pitanju je stara priča o preplitanju politike i energetike.  Amerikancima je stalo da smanje zavisnost Evrope od ruskog gasa, samim tim i mogući uticaj Rusije na taj region, dok je glavni uslov EU da ne može biti isti vlasnik gasovoda i gasa, odnosno da gasovodi moraju biti otvoreni za transport gasa raznih dobavljača. Pitanje je, takođe, i u kojoj meri su Rusi, koji finansiraju gradnju gasovoda do evropskih zemalja, spremni da ih ustupe i drugim distributerima i pod kojim uslovima.

Zbog svih komplikacija koje prate izgradnju ovog gasovoda javnosti u Srbiji se mora odgovoriti na pitanje šta se dešava ukoliko se gasovod u Srbiji ne poveže sa gasovodom Turski tok i kako će onda biti vraćena uložena sredstva. Ništa manje nije važno odgovoriti i na to koliki je očekivani period povrata investiranih sredstava u ovaj neizvesni projekat.

Niko ne spori procenu stručnjaka da bi gasovod koji bi spojio Srbiju i Bugarsku sa Turskim tokom mogao biti brzo izgrađen, kada se o tome donese odluka u zainteresovanim državama. Problem na koji Liga socijaldemokrata Vojvodine traži odgovor nadležnih je da li se gradnja nastavlja bez obzira što takva odluka ne postoji u ovim zemljama i ko će platiti ceh ako i ovaj projekat propadne zbog odustajanja Mađarske ili Bugarske.

Bojan Kostreš

Generalni sekretar

Lige socijaldemokrata Vojvodine